انتخاب صحیح تجهیزات تهویه از مهمترین تصمیات مهندسان تاسیسات میباشد. تهویه بخش زنده ساختمان میباشد که آرامش ساکنین را به همراه میآورد. مانند تصویر زیر در برنامه کریر با ا انتخاب گزینه System با ۵ تب General, System, components, Zone components , Sizing data, Equipment مواجه میشویم، که به توضیح هریک خواهیم پرداخت.
تب General
این تب شامل ۴ گزینه Air System Name, Equipment type, Air Syestem Type, Number of zone میباشد که در جدول زیربه توضیحات مختصری درباره آنها میپردازیم.
تب System Compenents
توضیحات | عنوان |
در این قسمت عنوان سیستم را تایپ میکنیم | .Air System Name |
در این قسمت نوع تجهیزاتی که مورد استفاده قرار میگیرند را انتخاب مینماییم. در صورتی که هنوز تجهیزاتی را انتخاب نکرده ایم و صرفا به دنبال پیدا کردن مقدار بار مورد نیاز برحسب شرایط انتخابی در قسمتهای قبل هستیم، این قسمت را به صورت Undefined انتخاب میکنیم. | Equipment type |
گزینههای این بخش وابسته به انتخاب نوع تجهیزاتی است که در قسمت قبل انتخاب نمودهایم. | Air Syestem Type |
فضاهیی که دارای شرایط طراحی یکسانی هستند را به عنوان یک زون در نظر میگیریم تا برنامه کریر هر یک از این زونها را به صورت جداگانه محاسبه بار کند. | Number of zone |
این تب شامل Ventilation Air, Economizer, Vent Reclaim, Precool Coil, Preheat coil, Humidification, Dehumidification, Central Cooling, Central Heating, Supply Fan, Duct System, Return Fan میباشد. در جدول زیر به معرفی هریک از این قسمتها میپردازیم و سپس به توضیح هر یک از گزینههای این قسمتها میپردازیم.
توضیحات | عنوان |
در این قسمت اطلاعات مربوط به میزان هوای تازه که توسط سیستمهای تهویه برای فضاهای مورد نظر در نظر گرفته شده است را وارد میکنیم. | Ventilation Air |
این گزینه معمولا برای سیستمهای تمام هوایی به کار میرود و به این صورت است که در زمانی که هوای بیرون مطابق شرایط استاندارد تهویه باشد از این هوا جهت سرمایش استفاده شود و دستگاههای تولید برودت خاموش میشوند و در مصرف انرژی صرفه جویی میکند. | Economizer |
این گزینه برای بازیافت انرژی تعریف شده است و با ادغام هوای تازه و هوای اگزاستی، توسط تجهیزات بازیافت حرارت در زمستان دمای هوا را افزایش و در تابستان کاهش میدهد. | Vent Reclaim |
در مناطق شرجی و گرم که دما و رطوبت هوا زیاد است عمل تهویه که شامل رطوبتگیری از هوای بیرون میباشد معمولا باید در طی دو مرحله صورت بگیرد که نیاز به یک کویل پیش سرمایش است که در این قسمت تعریف میگردد. | Precool Coil |
در مناطق سردسیر جهت جلوگیری ازیخ زدن کویل اصلی از یک کویل پیش گرمایش استفاده میشود که در این قسمت میتوان آن را تعریف کرد. | Preheat coil |
در این قسمت اطلاعات مربوط به تجهیزات رطوبت زنی را وارد میکنیم. رطوبت نسبی در شرایط آسایش معمولا بین %۳۰ تا %۶۰ قرار دارد. | Humidification |
در این قسمت اطلاعات مربوط به رطویتگیری از محیط وارد میشود. که به صورت حداکثر رطوبتی که به محیط وارد میشد تعریف میگردد. | Dehumidification |
در این قسمت اطلاعات مربوط به کویل سرمایش مرکزی را وارد مینماییم. | Central Cooling |
در این قسمت اطلاعات مربوط به کویل گرمایش مرکزی را وارد مینماییم. | Central Heating |
در این قسمت اطلاعات مربوط به فن دمنده هوا از قبیل نوع فن و افت فشار آن را وارد مینماییم. | Supply Fan |
در این قسمت اطلاعات مربوط به کانالکشی از قبیل میزان نشتی، میزان حرارت تلف شده و… را وارد مینماییم. | Duct System |
در صورتی که هوای برگشتی به صورت خود به خود از فضای تهویه در کانال برگشتی جریان نیابد، مثلا زمانی که طول کانالکشی زیاد باشد از این قسمت استفاده میکنیم. | Return Fan |
حال به توضیح گزینه های قسمت های بالا میپردازیم:
Ventilation Air
در این قسمت اطلاعات مربوط به میزان هوای تازه که توسط سیستمهای تهویه برای فضاهای مورد نظر در نظر گرفته شده است را وارد میکنیم.
Air flow control: در این قسمت نوع کنترل کننده تهویه هوا را انتخاب میکنیم.
- گزینه Constant مقدار هوای تازه ورودی را ثابت در نظر میگیرد.
- گزینه Schedule طبق برنامه زمانی که تعریف میشود هوای تازه را وارد مینماید.
- گزینه demand control ventilation مقدار هوای تازه ورودی را برحسب مقدار دی اکسید کربن کنترل مینماید و با انتخاب آن گزینههای زیر فعال میگردد:
-Base ventilation rate: کمترین مقدار هوای تازهای که باید به فضای تهویه وارد گردد تا سطح CO2 از مقدار تعیین شده بالاتر نرود که این مقدار بستگی به نوع کاربری ساختمان دارد. محدوده آن بین ۱۵ تا ۵۰ درصد است و برای ساختمانهای معمولی حدودا ۲۵ درصد در نظر گرفته میشود.
-Minimum CO₂ differential: میزان کمترین اختلاف مجاز بین فضای داخل و خارج ساختمان را بیان مینماید.
-Maximum CO₂ differential: میزان بیشترین اختلاف مجاز بین فضای داخل و خارج سلختمان را بیان مینماید.
-Outdoor Air CO₂ level: با توجه به منطقه میزان CO2 هوای خارج ساختمان را بیان میکند.
Ventilation sizing method: این گزینه نحوه محاسبه میزان هوای تازهای که باید توسط سیستم برای پروژه فراهم شود را تعریف میکند
- Sum of space of air flow: این گزینه مقدار هوای تازه را برحسب مجموع میزان هوای تازه مورد نیاز هر زون محاسبه میکند.
- ASHRAE STD 62. 1- 2007: این گزینه مقدار هوای تازه را برحسب استاندارد اشری محاسبه میکند.
Unocc. Damper Position: این گزینه بسته یا باز بودن دمپر هوای تازه را در هنگامی که سیستم تهویه خاموش باشد، تعیین مینماید. در صورت انتخاب Closed باید میزان نشتی دمپر در حالت بسته وارد شود که معمولا بین ۲ تا ۶ درصد بسته به کیفیت ساخت دمپر میباشد.
Economizer
این گزینه معمولا برای سیستمهای تمام هوایی به کار میرود و به این صورت است که در زمانی که هوای بیرون مطابق شرایط استاندارد تهویه باشد از این هوا جهت سرمایش استفاده شود و دستگاههای تولید برودت خاموش میشوند و در مصرف انرژی صرفه جویی میکند.
Control: کنترل یا نحوه ورود هوای بیرون را به داخل تعیین میکند
- Entegrated Enthalpy Control: با انتخاب این گزینه سیستم هنگامی که آنتالپی هوای برگشتی بیشتر از هوای خارج باشد فرمان به ورود هوای تازه به محیط میدهد این فرمان دمپرها را در وضعیتی قرار میدهد که از هوای خارج برای سرمایش استفاده گردد.
- Entegrated Dry-Bulb Control: با انتخاب این گزینه سیستم هنگامی که دمای خشک هوای برگشتی بیشتر از هوای خارج باشد فرمان به ورود هوای تازه به محیط میدهد این فرمان دمپرها را در وضعیتی قرار میدهد که از هوای خارج برای سرمایش استفاده گردد.
- Non-Entegrated Dry-Bulb Control: هنگامی که دمای خشک هوای روی کویل سرمایشی بیشتر از هوای خارج باشد کنترل از نوع Non-Entegrated Dry-Bulb Control میباشد.
Upper Cutoff: حد بالایی دمایی که Economizer عمل میکند.
Lower Cutoff: حدپایین دمایی که Economizer عمل میکند.
Vent Reclaim
این گزینه برای بازیافت انرژی تعریف شده است و با ادغام هوای تازه و هوای اگزاستی، توسط تجهیزات بازیافت حرارت در زمستان دمای هوا را افزایش و در تابستان کاهش میدهد.
Reclaim: بسته به نوع تجهیزات انتخابی میتوان حرارت محسوس (Sensible Heat) یا حرارت کل (Sensible & Latent Heat) را بازیافت نمود.
Thermal efficiency: راندمان مبدل حرارتی در این قسمت وارد میشود.(معمولا بین ۵۰ تا ۷۰ درصد)
Input kW: بسته به نوع مبدل حرارتی انتخاب شده توان موتور یا پمپ انتخابی باید در این قسمت وارد شود.
Schedule: در این قسمت ماههایی از سیستم بازیافت انرژی استفاده میشود، انتخاب میگردد.
در مناطق شرجی و گرم که دما و رطوبت هوا زیاد است عمل تهویه که شامل رطوبتگیری از هوای بیرون میباشد معمولا باید در طی دو مرحله صورت بگیرد که نیاز به یک کویل پیش سرمایش است.
set point: مقدار دمایی که برای کنترل هوای ورودی به کویل اصلی تنظیم میگردد، بر فرض اگر دما بر روی ۶۵ درجه فارنهایت تنظیم گردد و دمای هوا بیشتر از این مقدار شود کویل پیش سرمایش دمای هوا را تا این مقدار پایین میآورد و خنک میکند.
Coil Bypass Factor: مقدار ضریب بایپس کویل را تعیین مینماید.
Cooling Source: بسته به نوع تجهیزاتی که در قسمت قبل انتخاب شدهاند نوع منبع سرمایی را تعیین میکند.
Schedule: در این قسمت ماههایی که کویل پیشسرمایش مورد استفاده قرار میگیرد را انتخاب میکنیم.
Coil Position: محل قرارگیری کویل پیشسرمایش را معین میکند.
- Upstream of Mixing Point: موقعیت قرارگیری کویل را در بالادست محل اختلاط هوا تعیین میکند.
- Upstream of Mixing Point: موقعیت قرارگیری کویل را در پاییندست محل اختلاط هوا تعیین میکند.
Preheat Coil
در مناطق سردسیر جهت جلوگیری ازیخ زدن کویل اصلی از یک کویل پیش گرمایش استفاده میشود.
set point: مقدار دمایی که برای کنترل هوای ورودی به کویل اصلی تنظیم میگردد، بر فرض اگر دما بر روی ۵۰ درجه فارنهایت تنظیم گردد و دمای هوا بیشتر از این مقدار شود کویل پیشگرمایش دمای هوا را تا این مقدار بالا میآورد.
Heating Source: بسته به نوع تجهیزاتی که در قسمت قبل انتخاب شدهاند نوع منبع گرمایی را تعیین میکند.
Schedule: در این قسمت ماههایی که کویل پیشگرمایش مورد استفاده قرار میگیرد را انتخاب میکنیم.
Coil Position: محل قرارگیری کویل پیشسرمایش را معین میکند.
Humidification
در این قسمت اطلاعات مربوط به تجهیزات رطوبت زنی را وارد میکنیم. رطوبت نسبی در شرایط آسایش معمولا بین %۳۰ تا %۶۰ قرار دارد.
Minimum RH Setpoint: کمترین مقدار رطوبت نسبی مجاز را در این قسمت وارد میکنیم.
Humidifier type: نوع رطوبتزن در این قسمت وارد میشود
- self-contained steam: رطوبت زن خودکفا از نظر تولید بخار
- Direct steam injection: در صورت انتخاب این رطوبت زن بخار آب مستقیما به هوا تزریق میشود.
- Heated pan humidifier: این نوع رطوبتزنها از نوع رطوبتزنهای دارای تشتک گرم میباشند. که با یک مبدل حرارتی که توسط بخار یا آبگرم اشباع میگردد.
Input Power: اگر از رطوبت زن self-contained steam استفاده گردد، در این قسمت باید انرژي مورد نیاز براي تبخیر یک پوند آب بر حسب کیلووات ساعت وارد گردد.
Dehumidification
در این قسمت اطلاعات مربوط به رطوبتگیری از محیط وارد میشود که به صورت حداکثر رطوبتی که به محیط وارد شود تعریف میگردد.
Central Cooling
در این قسمت اطلاعات مربوط به کویل سرمایش مرکزی را وارد مینماییم.
Supply Temp: دمای هوا بعد از کویل را تعیین میکند.
Coil Bypass Factor: مقدار ضریب بایپس کویل را تعیین مینماید. (به کاتالوگ سازنده کویل مراجعه شود)
Cooling Source: بسته به نوع تجهیزاتی که در قسمتهای قبل انتخاب شدهاند نوع منبع سرمایی را تعیین میکند.
Schedule: در این قسمت ماههایی که کویل سرمایشی مورد استفاده قرار میگیرد را انتخاب میکنیم.
Capacity control: چگونگی کنترل کویل سرمایشی بیان میشود.
Central Heating
در این قسمت اطلاعات مربوط به کویل گرمایش مرکزی را وارد مینماییم.
Design Temp: دمای هوا بعد از کویل را تعیین میکند.
Heating Source: بسته به نوع تجهیزاتی که در قسمتهای قبل انتخاب شدهاند نوع منبع گرمایی را تعیین میکند.
Schedule: در این قسمت ماههایی که کویل گرمایشی مورد استفاده قرار میگیرد را انتخاب میکنیم.
Capacity control: چگونگی کنترل کویل گرمایشی بیان میشود.
Supply Fan
در این قسمت اطلاعات مربوط به فن دمنده هوا از قبیل نوع فن و افت فشار آن را وارد مینماییم.
Fan type: در این قسمت نوع فن را انتخاب میکنیم، به طور کلی فنها به دو دستهی فنهای گریز از مرکز (Centrifugal) و فنهای جریان محوری (Axial Flow) تقسیم میشوند.
Configuration: این گزینه موقعیت فن را نسبت به کویل سرمایشی مشخص میکند.
- Draw-thru: در این حالت فن قبل از کویل سرمایشی قرار میگیرد (قسمت پرفشار فن)
- Blow -thru: در این حالت فن بعد از کویل سرمایشی قرار میگیرد (قسمت کمفشار فن)
Total Static: مجموع افت فشار کانالکشی و دستگاه در این قسمت وارد میشود.
Overall Efficiency: مقدار راندمان فن را در این قسمت وارد میکنیم.
Duct System
در این قسمت اطلاعات مربوط به کانالکشی از قبیل میزان نشتی، میزان حرارت تلف شده و… را وارد مینماییم.
Supply duct data: در این قسمت اطلاعات مربوط به میزان جذب حرارت توسط کانال رفت وارد میشود.
- Duct heat gain: کانالهای توزیع هوا عایقکاری میشوند. در این قسما چناچه عایق کاری با ضخامت و جنس مناسب انجام شده باشد اتلاف حرارتی نخواهیم داشت ولی در صورتی که عایق کاری ضعیفتر باشد مقدار آن را بین ۲ تا ۶ درصد میتوان در نظر گرفت.
- Duct leakage: این قسمت میزان نشتی کانال را بررسی میکند. مقدار آن معمولا بین ۲ تا ۵ درصد میباشد.
Return duct or plenum data: در این قسمت اطلاعات مربوط به میزان جذب حرارت توسط کانال یا پلنیوم برگشت وارد میشود.
- Ducted Return: در صورت انتخاب این گزینه هوای برگشتی توسط کانال به دستگاه میرود
- Return Air Plenum: در این حالت هوا از طریق دریچه وارد سقف کاذب میشود و از طریق سقف کاذب به مکش دستگاه میرسد. در صورت انتخاب این گزینه باید بارهای ورودی از سقف، دیوار و روشنایی را وارد نمود. (اعداد پیشفرض نرمافزار صحیح میباشد)
Return Fan
در صورتی که هوای برگشتی به صورت خود به خود از فضای تهویه در کانال برگشتی جریان نیابد، مثلا زمانی که طول کانالکشی زیاد باشد از این قسمت استفاده میکنیم. توضیحات این قسمت مانند Supply Fan میباشد.
تب Zone Compenents
این تب شامل ۴ قسمت Spaces, Thermostats, Supply Terminals, Zone Heating Units میباشد که در زیر به توضیح هریک خواهیم پرداخت:
Spaces
در این قسمت فضاهایی که شامل یک زون میباشد را در هر زون انتخاب و سپس Add میکنیم.
Thermostats
اطلاعات مربوط به ترموستات پروژه در این قسمت وارد میشود
All Zone Tstates Set The Same: در صورت انتخاب این گزینه برای تمام زونها اطلاعات یکسانی وارد میشود. در غیر این صورت برای هر زون اطلاعات به صورت جداگانه وارد میشود.
Cooling T-stat Setpoints: در این قسمت نقطه ترموستات برای سرمایش انتخاب میگردد.
Heating T-stat Setpoints: در این قسمت نقطه ترموستات برای گرمایش انتخاب میگردد.
Diversity Factor: میزان بار وارده از افراد و روشنایی را تغییر میدهد. مثلا اگر حضور افراد در یک ساعت مشخص ۸۰ درصد باشد و ضریب اختلاف ۷۰ درصد انتخاب شود برنامه از ضریب ۵۶ درصد در آن ساعت استفاده میکند.
Direct Exhaust Airflow: مقدار خروج هوا به صورت طبیعی در این قسمت وارد میشود.
Direct Exhaust Fan kW: در صورت خروج اجباری هوا مقدار توان ورودی فن هواکش را وارد مینماییم.
Thermostat Schedule: دوره زمانی کارکرد سیستم در این قسمت وارد میشود.
Unoccupied Cooling: این گزینه در مورد این که آیا سرمایش زمانی که سیستم غیرفعال است کار میکند یا نه سوال میکند.
Supply Terminals
اطلاعات مربوط به پایانههای تغذیه مانند جعبههای VAV و دیفیوزرها در این قسمت وارد میباشد.
Minimum Airflow: کمترین مقدار هوای تغذیه هر زون در این قسمت وارد میشود.
Fan Overall Efficiency: بازده فن انتخابی در این قسمت وارد میکنیم.
Zone Heating Units
اگر بخواهیم در یک زون گرمایش اضافی در نظر بگیریم به دو صورت میتوانیم این کار را انجام بدهیم: در حالت اول زمانی است که سیستم تهویه برای سرمایش طراحی شده و از یک سیستم مجزا جهت تامین گرمایش آن زون استفاده نمود و اطلاعات این سیستم را در این قسمت وارد نرمافزار میکنیم. حالت دوم زمانی است که در سیستم تهویه گرمایش نیز طراحی شده ولی ممکن است که در برخی ماههای سال بعضی از فضاها نیاز به گرمایش داشته باشند ولی در صورت روشن شدن سیستم گرمایش کل فضا گرم شود. در این صورت باید در این ماهها برای این فضاها گرمایش جدا در نظر گرفت که توسط این قسمت اطلاعات آن وارد میشود.
All Zone Are The Same: اگر همه زونهای ساختمان از این قاعده پیروی کنند این قسمت باید انتخاب شود.
Zone Heating Unit Type: نوع سیستم گرمایشی را معین میکند. بسته به نوع انتخاب گزینههای بعدی را جاگذاری میکنیم.
Zone Unit Heat Source: این قسمت سیال تامین کننده گرمایش را معین میکند.
Zone Unit Heat Schedule: این قسمت ماههایی که این سیستم کار میکند را معین مینماید.
تب Sizing Data
این تب از دو قسمت Zone Sizing و System Sizing تشکیل شده است. اطلاعات هر قسمت را میتوان خودمان تعریف کنیم یا خود برنامه آن را ایجاد کند.
System Sizing
Cooling Supply Temperature: دمای هوای ورودی برای سرمایش را در این قسمت وارد میکنیم.
Supply Airflow Rate: میزان هوای ورودی را در این قسمت وارد میکنیم.
Ventilation Airflow Rate: میزان هوای خروجی را در این قسمت وارد میکنیم.
Heating Supply Temperature: دمای هوای ورودی برای گرمایش را در این قسمت وارد میکنیم.
Chilled Water Data-T: اختلاف دمای آب ورودی و خروجی از کویل سرمایشی را بیان میکند.
Hot Water Data-T: اختلاف دمای آب ورودی و خروجی از کویل گرمایشی را بیان میکند.